Czym jest izolacja nakrokwiowa?

Budowa budynków składa się z kilkunastu etapów, które ostatecznie prowadzą do prawidłowego wykończenia sklepienia, czyli dachu. Wybór odpowiedniej izolacji termicznej, która pozwala prawidłowo chronić dom przed wychłodzeniem oraz zatrzymuje energię cieplną wewnątrz budynku to kluczowy moment podczas prac zlokalizowanych na dachu. Niepoprawnie dobrana metoda lub zły montaż elementów ocieplenia dachu mogą stanowczo zwiększyć koszt ogrzewania. Warto wiedzieć, że standardem w budownictwie jest montaż materiałów izolacyjnych na elewacjach budynków, jednak nie można powiedzieć tego samego o ociepleniu od zewnętrznej strony krokwi. Niestety, to właśnie przez dach może uciec więcej ciepła, niż przez ściany. Dlaczego? W dużej mierze wpływają na to czynniki atmosferyczne jak zalegający śnieg czy parcie wiatru. Aktualne technologie i materiały pozwalają na skuteczne ocieplenie domu, a jedną z metod jest izolacja nakrokwiowa dachu.

Izolacja nakrokwiowa dachu to rodzaj izolacji termicznej, który uzyskujemy przez specjalne płyty izolacyjne umiejscowione na powierzchni dachu, a mówiąc precyzyjniej – między krokwiami. Tradycyjne metody termoizolacji różnią się od izolacji nakrokwiowej materiałem konstrukcyjnym. Ocieplenie nakrokwiowe jest świetną techniką, która stabilizuje konstrukcję dachową oraz jest świetnym rozwiązaniem, kiedy zależy nam na wykonaniu izolacji dachu bez ingerencji wewnątrz pomieszczeń (instalacja odbywa się po zewnętrznej stronie więźby dachowej). Izolacja nakrokwiowa pozwala nam również ograniczyć wystąpienie niechcianych mostków termicznych.

Dlaczego izolacja dachu jest ważna?

Niepoprawna zewnętrzna izolacja dachu generuje ogromne koszty związane z ciągłym ogrzewaniem budynku, który nie jest w stanie utrzymać stałej temperatury wewnątrz domu wytwarzając straty ciepła. Aby się przed tym ustrzec, należy poznać najlepszą metodę na izolację dachu, czyli ocieplenie nakrokwiowe – w szczególności, gdy posiadamy dach skośny, a nasze poddasze jest użytkowe i nie chcemy zmniejszać jego powierzchni. Zastosowanie takiej izolacji dachowej powoduje również, że pokrycie dachowe leży wyżej niż przy tradycyjnych metodach ocieplenia, a docieplenie układane od góry budynku pozwala na wyeliminowanie mostków termicznych.

Nie zapominajmy o istotnych względach estetycznych! Dzięki zastosowaniu specjalnych płyt izolacyjnych posiadających silikonową warstwę spodnią można zachować w pomieszczeniach odsłonięte krokwie. Nasze pokoje zyskują nie tylko na stylu, ale również na dodatkowej przestrzeni, którą jesteśmy w stanie zagospodarować – również przy ściankach kolankowych. Dzięki redukcji warstwy zastosowanej okładziny wnętrze pomieszczenia jest większe oraz zawiera eleganckie elementy wzięte ze struktury więźby dachowej. Warto tutaj zaznaczyć, że widoczność krokwi jednoznacznie wiąże się z zastosowaniem bardziej jakościowych surowców, których zadaniem jest również zdobienie poddasza.

Z jakich materiałów najlepiej wykonać izolację termiczną?

Na rynku dostępny jest szeroki wybór produktów o różnych klasach izolacyjności i żywotności. Najbardziej popularne rodzaje izolacji nakrokwiowej bazują na płytach termoizolacyjnych, takich jak: pianka PIR, płyty polistyrenowe EPS, płyty z wełny szklanej lub wełny mineralnej. Każdy materiał wyróżnia się niezwykłą wytrzymałością na ściskanie – ta właściwość jest bardzo istotna, ponieważ nacisk śniegu w zimie bądź wiatru często kończy się kosztownymi szkodami. Płyty termoizolacyjne powinny być wystarczająco twarde, a co najważniejsze trwałe: ich forma nie powinna się odkształcić, ani kurczyć. Podczas wyboru materiału zwróćmy szczególną uwagę na ich odporność na wilgoć oraz jak najniższy współczynnik przewodzenia ciepła.

Izolacja nakrokwiowa: płyty polistyrynowe

Płyty polistyronowe (EPS) dzielą się na dwa rodzaje ze względu na sposób ich montażu. Jedne z nich są przeznaczone do montażu bezpośrednio na krokwiach, natomiast drugie układa się bezpośrednio na łatach montażowych. Warto zapamiętać, że oba rodzaje nie nadają się do pokrycia dachu z blachy płaskiej, a ich współczynnik przewodzenia ciepła wynosi 0,021 W/(m.K). Charakteryzują się dużymi wymiarami, co więcej – przy ich zastosowaniu nie trzeba wykonywać łączeń poprzecznych. Nachylenie dachu wymagane do instalacji tego rodzaju płyt wynosi 12 stopni – jeśli jest mniejsze, to między płytami drążone są kanaliki odwadniające, które umożliwiają swobodne spływanie wody i nie gromadzenie się jej na powierzchni płyt.

Budowa płyt EPS wyróżnia się wzmocnieniem w postaci materiału drewnopochodnego, który jest dodatkowo zabezpieczony folią aluminiową oraz klejem wodoodpornym. Niektóre z nich posiadają dodatkowe drewniane zamki składające się z listw wykonanych z drewna świerkowego.

Izolacja nakrokwiowa: płyty z pianki

Najpopularniejszy materiał izolacji nakrokwiowej wykonany jest z poliizocyjanurowej pianki PIR, która czasami połączona jest z poliuretanową pianką PUR. Ich ogromną zaletą jest możliwość montażu w wielu wariantach: na krokwiach, pod krokwiami, jak i pomiędzy nimi. To oczywiście nie wszystko! Materiał cechuje ogromna wytrzymałość (poliiizocyjanurat uważany jest za najtrwalszy termoizolator stosowany jako izolacja nakrokwiowa) oraz niezwykle niski współczynnik przewodzenia ciepła, który wynosi zaledwie 0,023 W/(m.K). Dodatkowo zawierają warstwę silikatową, która pozwala na odsłonięcie więźby dachowej, a zróżnicowane wymiary płyt pozwalają się łatwo dostosować do połaci dachowej. Decydując się na płyty z pianki, należy pamiętać, aby grubość okładziny odpowiadała grubości i rozmiarom płyt – w innym wypadku istnienie ryzyko odkształcenia się materiału. Ważnym aspektem produktu jest również neutralny wpływ na środowisko, ponieważ materiał nie wykazuje żadnych szkodliwych oddziaływań.

Izolacja nakrokwiowa: płyty z wełny szklanej

Płyty wykonane z wełny szklanej charakteryzują się wyjątkową izolacyjnością akustyczną, a ich materiał wyróżnia się sztywnością oraz dużą odpornością na wodę. Znajduje swoje zastosowanie nie tylko jako ocieplenie dachu domu jednorodzinnego, ale również do izolacji stropów czy wewnętrznych ścian budynków przemysłowych, gdzie niweluje gromadzący się hałas i poprawia komfort pracy. Wełna mineralna to również materiał z dobrym wskaźnikiem palności (klasa reakcji na ogień to A2). Płyty wykonane z wełny mają współczynnik przenikania ciepła 0,038 W/(m.K) – patrząc na ten współczynnik przenikania ciepła, możemy łatwo stwierdzić, że płyty z wełny szklanej mają zdecydowanie gorszy wynik, niż przy pozostałe wymienione materiały. Ich grubość nie przekracza 10 cm, więc jeśli nie planuje się ocieplania powierzchni między krokwiami, płyty należy połączyć w jedną, grubszą warstwę.

Izolacja nakrokwiowa: płyty z włókna drzewnego

Materiały izolacyjne z wykorzystaniem włókna drzewnego wykazują nadzwyczajne parametry termiczne. Niski współczynnik przewodzenia ciepła wynoszący 0,038–0,048 W/(m.K) oraz właściwość pozwalająca na ochronę budynku przed nagrzewaniem w okresie letnim i szybkim oddawaniem ciepła zimą to dwie główne zalety tego materiału izolacyjnego. Izolacje z włókien drzewnych zalicza się do tzw. “ciężkich” izolacji ze względu na ich gęstość, która oscyluje w zakresie 50–280 kg/m3. Taka masa zapewnia doskonałą izolację akustyczną!

Montaż izolacji nakrokwiowej

Ile domów, tyle rodzajów dachów – każdy z nich jest trochę inny. Oczywiście każda metoda ocieplenia domu ma swoją instrukcję montażu, która uzależniona jest od rodzajów płyt czy warunków panujących na danym terenie. Czy istnieją jednak jakieś elementy wspólne? Oczywiście! Prace, jeszcze na etapie stanu surowego, rozpoczynają się zawsze w tej samej kolejności: idąc od dołu całej połaci, aż do strefy okapu. Należy zwrócić uwagę, że różne ocieplenia stosuje się pod dachówki ceramiczne czy cementowe, a inne pod blachę dachówkową. Płyty często posiadają już określony kierunek układania, który wynika z budowy zamków. Co ważne, aby uniknąć przesuwania się płyt przy budowie domu, ich dolna krawędź musi oprzeć się o deskę czołową lub belkę, którą można przybić do krokwi w równoległym kierunku do okapu. Całość izolacji montuje się do krokwi, a do kontrłat przybija się łaty w rozstawie, który dopasowany jest do użytego pokrycia. Warto sprawdzić, czy dany materiał można przytwierdzić do płyt ociepleniowych – nie wszystkie z nich mają taką możliwość, szczególnie przy pokryciu płaskim jak blacha czy gont. Izolacja nakrokwiowa najlepiej współpracuje z podłożami jak uniwersalna i estetyczna dachówka ceramiczna lub betonowa.

O czym warto pamiętać w trakcie montażu izolacji nakrokwiowej?

• – jeśli nachylenie dachu jest niższe, niż 20 stopni – nie ma możliwości instalacji termoizolacji nakrokwiowej;
• – nie wszystkie materiały współgrają z każdym typem płyty izolacyjnej;
• – każdą izolację nakrokwiową przy zastosowaniu płyt PIR, wełny mineralnej czy EPS należy zaplanować jeszcze przed rozpoczęciem budowy budynku;
• – izolacja nakrokwiowa jest czynnikiem, który powoduje podwyższenie zadaszenia – warto o tym pamiętać, ponieważ może to spowodować większe koszty związane z przeprojektowaniem dachu czy poddasza.

Zalety izolacji nakrokwiowej

Zalet płynących z zastosowania izolacji nakrokwiowej jest naprawdę dużo! Jej zastosowanie okazuje się bardzo przydatne w sytuacji, gdy zależy nam na efektywnej termomodernizacji poddasza mieszkalnego przy jednoczesnym zachowaniu wysokości pomieszczeń. Izolacja zewnętrzna z wybranymi płytami izolacyjnymi eliminuje konieczność montażu ocieplenia od dołu krokwi, a tym samym mamy możliwość ocieplenia budynku bez konieczności ingerencji wewnątrz pomieszczeń.

Chcąc wybudować dom z właściwościami energooszczędnymi czy w standardzie pasywnym często musimy wybierać grubsze materiały izolujące. W przypadku izolacji nakrokwiowej możemy połączyć bardziej masywne tworzywa z izolacją między krokwiami. Co więcej, mamy możliwość wyeliminować mostki termiczne często stanowiące samą konstrukcję drewna, dzięki zastosowaniu ocieplenia układanego od góry budynku.

Wybierając izolację nakrokwiową nie trzeba czekać, aż w budynku zakończą się prace “mokre”. Dlaczego? Ponieważ montaż izolacji termicznej na dachu można prowadzić wcześniej lub równolegle. Występująca podczas budowy wilgoć technologiczna, która pochodzi z odparowujących tynków, podkładów podłogowych czy elementów żelbetowych nie wpływa na parametry izolacji. Bardzo istotne jest, aby więźba była w dobrym stanie – dopiero wtedy można rozpocząć wszelkie prace od strony zewnętrznej budynku.